Hemoroidalna bolest i lečenje
Hemoroidi su sunđerasti jastučići ispunjeni krvlju, koji imaju ulogu “finog” zatvaranja analnog otvora-čmara. Smešteni su u dubini od 4-5 cm od čmara. Oni predstavljaju normalnu anatomsku stukturu koja pomaže u zadržavanju gasova i tečne stolice. To su arterio-venske šupljine, u kojima uglavnom cirkuliše arterijska, svetlocrvena krv. Tokom pražnjenja i napinjanja jastičići se pune krvlju i spuštaju se u donji deo analnog (čmarnog) kanala štiteći od mehaničkih povreda.
Tek kada daju simptome, hemoroidi predstavljaju bolest. Nju karakterišu uvećani analni jastučići (čvorovi) praćeni kliničkim simptomima. Bolest nastaje kada popuštaju i pucaju mišićne i elastične niti kojima su analni jastučići pričvršćeni za zid analnog kanala. Jastučići se spuštaju i na kraju, ispadaju iz analnog kanala. Zbog toga više ne mogu da obavljaju svoju funkciju pomaganja u kontroli stolice, već počinju da izazivaju tegobe.
Zbog današnjeg načina života i ishrane, kao i zbog stalnog porasta obolelih, hemoroidi predstaljaju savremenu bolest. Oboleli su podjednako muškarci i žene. Sa većom učestalošću javlja se kod ljudi iznad 50 godina (5% svetske populacije boluje od hemoroidalne bolesti a 50% svetske populacije je iznad 50 godina).
Uzroci nastanka bolesti su najčešće sledeći:
- genetska predispozicija
- neuredna stolica
- neadekvatna ishrana
- povećan pritisak u stomaku
- dugotrajno sedenje
- trudnoća
- analne infekcije
Simptomi bolesti su:
- bezbolno krvarenje - sveža krv nakon pražnjenja creva na toalet papiru ili WC šolji
- svrabi iritacija analnog područja
- bol,nelagodnost u regijianusa
Dijagnoza bolesti
Proktoskopija je jedini način sigurnog dijagnostikovanja i verifikacije hemoroida. Važno je pregledom isključiti postojanje drugih bolesti i stanja koje mogu davati slične simptme. Pregled je bezbolan, ne zahteva nikakvu pripremu creva, niti uzimanje lekova i traje svega nekoliko minuta. Sastoji se iz:
- spoljašnjeg pregleda analne regije
- digitorektalnog pregleda
- anoskopije
- rektoskopije
Podela hemoriodne bolesti prema stepenu težine:
I STEPEN – krvarenje bez ispadnja kroz anus
II STEPEN – ispadanje nakon pražnjenja creva uz spontano vraćanje
III STEPEN – ispadanje koje zahteva manuelno vraćanje
IV STEPEN – ispadanje tkiva zahvaćenog trombozom, bez mogućnosti manuelnog vraćanja u analni kanal
Hemoroidi se dele na:
- Unutrašnje - iznad anusa, oko zupčaste linije
- Spoljašnje - potkožno oko anusa, anokutana linija
Loše navike koje treba korigovati:
- Stolica ne sme da bude tvrda ili prolivasta
- Izbegavati žestoka alkoholna pića, gazirane sokove, kafu, crno vino, čokoladu….
- Izbegavati jako začinjenu hranu-ljutu
Konzervativno lečenje
- Povećati dnevni unos tečnosti (2-2,5 lit./dnevno)
- Konzumirati hranu bogatu celulozom
- Koristiti preparate Plantago ovata (TRANSILANE)
- Koristiti preparate flavonida (PHLEBODIA)
Lečenje
Ambulantnim zahvatima leče se hemoroidalna bolest I, II i blaži oblici III stepena. Tu spadaju:
- Elastične Barronove ligature (gumi ligature)
- Infracrvena koagulacija
- Sklerozacija
- Dilatacija po Lordu
Zbog toga što iznad nazubljene linije, gde nastaju unutrašnji hemoroidi, nema nervnih završetaka, zahvati se mogu izvoditi bez anestezije, tj. uspavljivanja bolesnika, koji nakon zahvata odmah može ići kući. Metode su različite, ali cilj je odstranjenje povećanog tkiva hemoroidalnih jastučića koji krvare ili ispadaju iz anusa.
Jedna od najuspešnijih metoda u lečenju hemoroida prvog i drugog stepena je infracrvena koagulacija. U kombinaciji sa gumi ligaturama uspešno otklanja i bolest trećeg stepena tako da u 80% slučajeva nije potrebna klasična operacija.
Izvodi se bez ikakve anestezije i pripreme, praktično je bezbolna. U istom aktu se mogu tretirati i do tri hemoroidna proširenja. Oporavak je brz, bez izostanka sa posla.
Proktološke preglede i lečenje u poliklinici Kuća zdravlja obavlja
dr Damir Šimić, hirurg - proktolog